Drie valkuilen bij gedragsverandering.

Hoe kan ik het gedrag  van mijn medewerkers helpen veranderen en hun prestaties verbeteren? Een verzuchting die ik regelmatig hoor van leidinggevenden…..

Natuurlijk kan ik deze vraag niet in een kort artikel voor je oplossen. Zou wel mooi zijn! Maar ik kan je wel een paar valkuilen in je eigen natuurlijke gedrag laten zien, die je in je voordeel kunt gebruiken.

– Vertellen of vragen is niet genoeg.

Vaak denk je dat de hiërarchische gezagsverhouding voldoende zou moeten zijn. Dat is helaas lang niet altijd het geval. Als je een medewerker een target meegeeft en daarnaast alle tijd en ruimte om dat naar eigen inzicht uit te voeren dan zie je nog al eens dat er vlak voor de deadline nog niets veranderd is. Wat je kunt doen is aangeven wat er gebeurt of zou kunnen gebeuren als je medewerker het target bereikt, dus heel kort door de bocht: ” Als je dit doet, krijg je dat.”

– Een overdaad aan beloning leidt tot verzadiging.

Hoe kun je nu de kans beïnvloeden dat het gedrag zich zal herhalen. We kennen vier methodieken, die daarop van invloed zijn.
– Belonen.
Dit is de krachtigste vorm. Je krijgt iets dat je wilt als je het gewenste gedrag vertoont. Er komt dopamine vrij in je hersenen en dat werkt verslavend. Maar wat voor de één een beloning is kan dat voor de ander helemaal niet zijn. Een overdaad aan beloning leidt bovendien tot verzadiging en dan neemt de kracht van de beloning weer sterk af. Het is dan ook zaak om te onderzoeken wat je medewerkers als een echte beloning ervaren, wat hen voordeel oplevert. Vaak zien we beloningen in de vorm van meer tijd, geld of secundaire arbeidsvoorwaarden.
– Negatief belonen” Doe dit, want anders…..” Hiermee neemt het gewenste gedrag ook toe, je medewerkers komen echt in beweging. Maar…. het gaat niet van harte en medewerkers zullen het minimale doen om hun straf te ontlopen. Geen ” extra stapje”, waar je klant wel om vraagt! Op zich is een negatieve beloning af en toe best op zijn plek. Denk maar eens aan de blauwe envelop voor te hard rijden die je in je brievenbus vindt. Maar gemotiveerd raken je mensen er niet van. Ze willen immers niet, ze moeten…
– Straffen
Bewaar dit voor gedrag dat echt niet door de beugel kan. Straffen leidt nog al eens tot minder medewerking of zelfs tegenwerking en betrokkenheid. Dat wil niet zeggen dat je het niet toe moet passen, maar het vergt wel goed stuurmanschap.
– Uitdoven
Negeren van gedrag. Doordat je medewerker niet krijgt wat hij wil neemt de drang om te handelen af, met uitdoving tot gevolg. Denk aan die medewerker die steeds over dezelfde dingen klaagt.

– Boter bij de vis.
Je krijgt wat je beloont, maar als de beloning te ver in de toekomst ligt (bijvoorbeeld een prestatiebonus in een onzekere toekomst) dan werkt het niet. Dus geef een compliment als directe reactie als je hebt geconstateerd dat het gewenste gedrag wordt vertoond.

Probeer het eens uit in een verzuimgesprek of in een re-integratie traject. Ik ben benieuwd naar jouw belevingen, laat ze eens horen!